De wereld van vandaag verandert snel, waardoor we ons veel bezighouden met Smart Industry, slimme industrie, Industry 4.0, oftewel verregaande digitalisering van apparaten, productiemiddelen en organisaties. Om te blijven voldoen aan de steeds specifieker wordende klantvraag en omdat wij de beste technische werkgever willen zijn, volgen we deze ontwikkelingen op de voet. Mooie ontwikkelingen, zou je zeggen. Maar er zitten ook gevolgen verbonden aan de opkomst van Smart Industry, welke mogelijk onopgemerkt zijn. Wat doet deze digitalisering met de arbeidsmarkt? En nog belangrijker, wat betekent het voor jouw baankansen en functie in de toekomst? Steeds minder mensen kiezen voor deze sector, waardoor kennis en kunde verloren gaat. Hierdoor worden de skills voor de uitvoering van jouw rol in de toekomst anders, maar ook door de opkomst van Smart Industry. Hoe kunnen we hierop inspelen en Smart Industry slim inzetten om tot een oplossing te komen voor de onopgemerkte gevolgen op de arbeidsmarkt?

Het doel van Smart Industry
De digitalisering blijft groeien en daarmee ontstaat de mogelijkheid om de nieuwste productietechnologieën in te zetten. Het is belangrijk om daar optimaal gebruik van te maken. Door machines, producten en mensen slim aan elkaar te koppelen. De Nederlandse maakindustrie speelt een belangrijke rol voor de Nederlandse economie, maar ook wereldwijd. Uiteindelijk is het doel om het beste productienetwerk voor ontwerpen, produceren en het leveren van slimme producten en bijbehorende diensten te beheren in Europa. De technologische ontwikkelingen door de betrokken partijen moeten versneld worden om zo uiteindelijk naar een efficiëntere, betere en duurzamere wereld te gaan. Maar is dat het enige waar rekening mee gehouden moet worden?

Onopgemerkte gevolgen voor de arbeidsmarkt
Ieder doel leidt tot bijkomende gevolgen. Zo draagt bijvoorbeeld de moleculaire printer van Cana, een Amerikaans bedrijf, bij aan bovengenoemd doel. Wat de werking van deze printer is? Het namaken van koude dranken op basis van 150 geselecteerde geur- en smaakstoffen om zo minder plasticproductie en -afval te realiseren. Een goede ontwikkeling, maar ook met een keerzijde. Want doordat er minder plastic is, is er ook sprake van minder productie en transport. Waardoor productiemedewerkers en chauffeurs niet meer nodig zijn. Zij moeten dan dus op zoek naar ander werk.

En zo zijn er nog meer beroepen die komen te vervallen wanneer de Smart Industry zich verder doorontwikkelt. Want wanneer we bepaalde producten vervangen in onze weg naar een betere wereld, betekent dit dat er altijd mensen zijn die daardoor hun baan verliezen en op zoek moeten naar een andere inkomstenbron. Waarbij de focus in de oplossing altijd ligt op financiële groei en dus zo min mogelijk kosten. Kees Klomp, lector aan de Hogeschool Rotterdam, stelt dat als we economische groei niet loslaten, er schijnoplossingen ontstaan. Alle reden om dus ook de focus te hebben op de bijkomende gevolgen. Maar wat is daarin slim om te doen, zeker met het oog op jouw functie op de arbeidsmarkt?

Het skillspaspoort
Het is bij iedereen inmiddels bekend dat we ons in een krappe arbeidsmarkt bevinden, maar de technieksector is al jarenlang krap. En door de oplossingen van Smart Industry vervallen er mogelijk banen. Maar waar moeten deze mensen naartoe?

Een oplossing hiervoor is het skillspaspoort. Niet alle competenties en vaardigheden die iemand beheerst zijn af te leiden uit het cv of de gevolgde opleiding(en). Met een skillspaspoort kan inzichtelijk worden gemaakt wat een potentiële medewerker daadwerkelijk kan en weet. Waarbij het belangrijk is dat deze vergelijkbaar zijn voor iedere sector op de arbeidsmarkt, dus met ongeveer dezelfde onderdelen. Anders zijn de paspoorten niet gemakkelijk uit te wisselen en werkt het idee dus averechts.

De noodzaak van levenslang leren
De noodzaak voor gerichte om-, her- en bijscholing is dus groter dan ooit. De techniek en technologie én de bijbehorende innovatie binnen deze sectoren vormen de basis van innovatie in andere vakgebieden. Hierdoor ontstaat er een brede vertraging op het gebied van innovatie. Des te belangrijker dat we dit probleem op meerdere manieren aanpakken. Het kabinet heeft dan ook veel budget vrijgemaakt om te investeren in levenslang ontwikkelen. Maar om dat te realiseren, moeten er aanpassingen komen in het onderwijssysteem. Want het huidige onderwijs en levenslang leren zijn momenteel twee grotendeels gescheiden werelden. Veel bij- en nascholing in de technieksector vindt plaats naast het normale onderwijssysteem.

Gecombineerd met hybride en modulair onderwijs
Om deze twee samen te voegen, moet technisch onderwijs versneld hybride én modulair worden. Waarbij de focus ligt op vaardigheden. Het gaat hier om een ecosysteembenadering die vraagt om flexibiliteit van het onderwijs. Bij het Deltion College is er al zo’n slim onderwijssysteem ontwikkeld, waarbij het onderwijs op maat is én onafhankelijk van tijd en plaats. Dit kan tot stand komen in nauw contact met bedrijven, dus het vraagt om een investering, maar de mogelijkheid is er zeker.

Door skillspaspoorten te combineren met onderwijsmodules op maat, ontstaat er een helder beeld van diploma’s en aanvullende skills. Deze twee samen geven een goed beeld van waar mensen staan. Op deze manier kan duidelijkheid worden gecreëerd over welke kennis en competenties iemand beschikt, maar ook waar de ontwikkelvraag van mensen ligt. Door de combinatie van deze informatie, kunnen openstaande vacatures veel makkelijker worden ingevuld.

Smart Industry kan dus een oplossing bieden in het hybride maken van het onderwijs. Zo krijgen jij en ik inzicht in waar kansen liggen op de arbeidsmarkt. En de medewerkers die hun baan verliezen door de opkomende digitalisering, kunnen dan gemakkelijker een nieuwe baan vinden die bij ze past. Wat vind jij, moeten we Smart Industry inzetten om bij te dragen aan een alomvattend onderwijssysteem? Om zo in te spelen op de negatieve gevolgen van Smart Industry en een positief daglicht te schijnen op de toekomst van de arbeidsmarkt én jouw rol.


Bronnen:
https://mechatronicamachinebouw.nl/artikel/we-moeten-de-beweging-naar-hybride-onderwijs-versneld-maken/

https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/industrie/roadmaps/smart-industry/

https://mechatronicamachinebouw.nl/artikel/smart-industry-en-het-grote-plaatje/